تغییرات کلسیم، ویتامین d و سایر شاخص های بیوشیمیایی خون در طی بارداری

مقدمه: :با توجه به نقش مهم کلسیم و ویتامین d در هموستاز کلسیم و استخوان سازی به ویژه در دوران بارداری، این مطالعه جهت تعیین غلظت فاکتورهای بیوشیمیایی مرتبط با متابولیسم کلسیم در زنان باردار و مقایسه آن با زنان غیر حامله تهرانی انجام شد. مواد و روش ها: در یک مطالعه مقطعی از 153 زن باردار مراجعه کننده به 5 مرکز مراقبت های دوران بارداری 101 زن باردار اعلام آمادگی کردند. 48 نفر از آنها تا انتهای مطالعه همکاری کردند و در هر سه ماهه بارداری بررسی شدند. 66 خانم غیر بارداربه صورت تصادفی از مطالعه قند و لیپید به عنوان گروه شاهد انتخاب گردیدند. اطلاعات دموگرافیک توسط پرسشنامه گرداوری شد. عوامل بیوشیمیایی خون شامل کلسیم، فسفر، منیزیوم، آلکالن فسفاتاز، آلبومین، pth، ویتامین d و استئوکلسین سرم اندازه گیری شد. برای مقایسه متغیرهای فوق بین سه ماهه های دوره بارداری از روش آنالیز واریانس برای اندازه گیری متعدد و برای مقایسه هر یک از سه ماهه های بارداری با گروه شاهد، ضمن تطبیق سنی از آزمون دانت استفاده شد. یافته ها: تغییرات معنی داری درغلظت سرمی آلبومین، استئوکلسین وآلکـالن فسفاتاز بین سه ماهه های بارداری (001/0p<) مشاهده گردید. این تفاوت در مقایسه با گروه شاهد نیز معنی دار بود. میانگین غلظت سرمی آلبومین، در سه ماهه اول و دوم و سوم بارداری وگروه شاهد به ترتیب 3/0±8/4 ،3/0±3/4، 4/0±4/4 و0/2±2/5 گرم در دسی لیتر و غلظت سرمی استئوکلسین به ترتیب 5/8±7/12، 7/6±1/8،0/5±6/5 و 4/9±3/15 نانوگرم در میلی لیتر و این میزان برای آلکالن فسفاتاز به ترتیب 38±115، 37±125، 61±174و 42±131 iu/l بود. در سه ماهه اول غلظت سرمی آلکالن فسفاتاز و 25 ـ هیدروکسی ویتامین d کاهش و آلبومین و پاراتیرویید هورمون و استئوکلسین افزایش نشان داد. در سه ماهه اول بارداری در 20 درصد از زنان 25 ـ هیدروکسی ویتامین d کمتر از nmol/l 10 و در 40 درصد از زنان 25 هیدروکسی ویتامین d کمتر از nmol/l 20 بود. نتیجه گیری: یافته ها مؤید تغییرات معنی دار در میزان آلبومین، pth، و استئوکلسین و آلکالن فسفاتاز در زنان باردار در طول بارداری در مقایسه با زنان غیر بارداراست. ویتامین dدرسه ماهه اول بارداری کاهش نشان می دهد. 20 درصد از زنان کمبود ویتامین d دارند.